Ülkemizde temel hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi noktasında evrensel ölçütlere uygun olarak 2010 yılında Anayasa'nın 148. maddesine ekleme yapılarak Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolu açılmıştır. 12 Temmuz 2012 Tarih ve 28351 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü de bireysel başvurunun işleyişi düzenlemiştir. İşte detaylar…
Temel hak ve özgürlüklerin korunması noktasında İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi başta olmak üzere, ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler hukuk dünyamızda bazı değişikliklerin gerçekleşmesini zorunlu kılmıştır. Son yıllarda bu konuda kabul edilen düzenlemelerin başında 2010 yılında Anayasa’nın 148. maddesine yapılan eklemelerle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun açılması olmuştur. 12 Temmuz 2012 Tarih ve 28351 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü de bireysel başvurunun işleyişi düzenlemiştir. Bu hukuki çerçevede, Anayasa Mahkemesi, 23 Eylül 2012 tarihinden sonra kesinleşen nihai işlem ve kararlar aleyhine yapılacak bireysel başvuruları inceleyecektir. Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru nasıl yapılır, şartları nelerdir? İşte detaylar…
Anayasaya Göre Özel Nitelikli Çoğunluk Gerektiren İşlemler Nelerdir?
Anayasa Mahkemesi’ne Hangi Konularda Bireysel Başvuru Yapılır?
AYM’ye bireysel başvuru ancak ihlale yol açtığı ileri sürülen işlem, eylem ya da ihmal nedeniyle güncel ve kişisel bir hakkı doğrudan etkilenenler tarafından yapılır. Kamu tüzel kişilerinin bireysel başvuru hakkı yoktur. Özel hukuk tüzel kişileri sadece tüzel kişiliğe ait haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle bireysel başvuru yapabilirler.
AY m. 148/3; “Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir.”
Yasama işlemleri, düzenleyici idari işlemler, Anayasa Mahkemesi kararları ve Anayasanın yargı denetimi dışında bıraktığı işlemler aleyhine bireysel başvuru yapılamaz.
Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Nasıl Yapılır?
Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapılabilmesi için iç hukuk yollarının tüketilmiş olması şarttır. Yargı organlarının temyiz mercileri de dahil olmak üzere bütün iç hukuk yollarından sonuç alınamamış olması gerekir. Bireysel başvuruda, başvuru yollarının tükendiği tarihten itibaren; başvuru yolu öngörülmemişse ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren 30 gün içinde yapılması gerekir.
Bireysel başvurular harca tabidir.
Başvuruların kabul edilebilirlik incelemesi komisyonlarca yapılır, komisyonlar başvurunun kabul edilemezlik kararı ve kabul edilebirlik kararı verir. Kabul edilemezlik kararı kesindir. Kabul edilen başvuruların esas incelemesi bölümler tarafından yapılır.
Bireysel Başvurular Ne Zaman Sonuçlanır?
Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuruları dosya üzerinden inceler. Gerekli görürse duruşma yapılmasına da karar verebilir. Anayasa Mahkemesine (AYM) yapılacak bireysel başvurular için herhangi bir sonuçlanma süresi öngörülmemiştir. Esas olarak tüm başvurular kayda alınma sırasına göre incelenmektedir. Ancak bu durumun istisnaları da mevcuttur.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Emekli Maaşı ve İkramiyesi Ne Kadar?
Bölümlerin esas hakkındaki kararları gerekçeleriyle birlikte ilgililere ve Adalet Bakanlığına tebliğ edilir ve Mahkemenin internet sayfasında yayımlanır. Bu kararlardan hangilerinin Resmi Gazete’de yayımlanacağına ilişkin hususlar AYM İçtüzüğünde gösterilmiştir. kamu haber
işin kendisine noksansız olarak gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar.
