Anayasaya Göre Özel Nitelikli Çoğunluk Gerektiren İşlemler Nelerdir?
TBMM tarafından yapılan en önemli iş, kanun çıkarmaktır. Kanunla birlikte TBMM tarafından içtüzük oluşturulmakta, bazı şekli kanunlar kabul edilmekte ve anayasa değişiklikleri görüşülmektedir. 1982 Anayasasına göre TBMM tarafından kabul edilen özel nitelikli çoğunluk gerektiren işlemler nelerdir?
Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yapılan en önemli iş, kanun tekliflerinin komisyonlarda görüşülmesinin ardından oylanarak kabul edilmesidir. Kanunlar, maddi ve şekli kanunlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. TBMM tarafından maddi kanunların teklif edilmesi aşamasından sonra komisyonlarda görüşülüp, TBMM Genel Kuruluna gelmesi ve burada kabul edilmesi için toplantıya katılan vekillerin çoğunluğunun kabul etmesi gerekmektedir. Her ne kadar Genel Kurul tarafından görüşülen kanun tekliflerinin kabul edilmesi aşamasında oylamaya katılan vekillerin salt çoğunluğunun kabul oyu kuralı aransa da, bu sayı TBMM üye sayısının (600 MV.) 1/4’ünden az olmaması gerekmektedir. Örneğin, bir kanun teklifi oylamasında 270 milletvekilinin genel kurulda hazır bulunduğu bir oturumda bu teklifin kabul edilmesi için geçerli oyların en az 151 olması gerekmektedir. Normal şartlarda 270 milletvekilinin salt çoğunluğu 136 milletvekili olarak hesaplanmaktadır ancak; kanun tekliflerinin kabul edilmesi kuralının meclisteki toplam milletvekili sayısının 1/4’ünden az olamaması nedeniyle kabul oyu için 151 milletvekili gerekmektedir. kamu haber
Anayasa Mahkemesi Başkanı Emekli Maaşı ve İkramiyesi Ne Kadar?
Yasama organı, kanun çıkarmak gibi toplumlar tarafından kutsal sayılabilecek düzeyde önemsenen bir işlemi yerine getirmenin yanı sıra, anayasa değişikliklerini kabul etmek ve içtüzük çıkarmak gibi görevleri de üstlenmektedir. Bunun yanı sıra meclisler tarafından bazı şekli kanunlar çıkarılmakta ve önemli yargısal ve idari nitelikteki kurumlara üyeler seçilmektedir. İşte, meclislerde genel kuralın istisnası olarak kabul edilmek üzere özel çoğunluk (nitelikli çoğunluk) gerektiren işlemler yer almaktadır. Bu işlemler nelerdir? Anayasamıza göre yasama organı tarafından özel çoğunluk veya nitelikli çoğunluk ile kabul edilen işlemler nelerdir? 1982 Anayasası göre TBMM tarafından nitelikli çoğunluk ile kabul edilen işlemler şunlardır;
TBMM Nitelikli Çoğunluk Gerektiren İşlemleri
- TBMM Başkanı seçimi 1. ve 2. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının üçte iki (2/3) çoğunluğunun kabul oyu. (400 Milletvekili)
- TBMM Başkanı seçimi 3. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Anayasa Mahkemesi üye seçimi 1. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının üçte iki (2/3) çoğunluğunun kabul oyu. (400 Milletvekili)
- Anaysa Mahkemesi üye seçimi 2. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Kamu Başdenetçisi üye seçimi 1. ve 2. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının üçte iki (2/3) çoğunluğunun kabul oyu. (400 Milletvekili)
- Kamu Başdenetçisi üye seçimi 3. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Hakimler ve Savcılar Kurulu üye seçimi 1. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının üçte iki (2/3) çoğunluğunun kabul oyu. (400 Milletvekili)
- Hakimler ve Savcılar Kurulu üye seçimi 2. tur oylamasında : Meclis üye tamsayısının beş üç (3/5) çoğunluğunun kabul oyu. (360 Milletvekili)
- Devamsızlık nedeniyle miletvekilliğinin düşürülmesi oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Genel veya özel af ilanı kararının oylamasında : Meclis üye tamsayısının beş üç (3/5) çoğunluğunun kabul oyu. (360 Milletvekili)
Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Hakkında Sorular ve Cevapları
- Anayasa değişikliği teklifinin kabulü oylamasında : Meclis üye tamsayısının en az beş üç (3/5) çoğunluğunun kabul oyu. (360 Milletvekili)
- TBMM Seçimlerinin yenilenmesi kararı oylamasında : Meclis üye tamsayısının en az beş üç (3/5) çoğunluğunun kabul oyu. (360 Milletvekili)
- Cumhurbaşkanınca geri gönderilen kanunun aynen kabulü oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar hakkında soruşturma açılmasını isteme oylamasında : Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğunu çoğunluğunun kabul oyu. (301 Milletvekili)
- Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar hakkında soruşturma açılmasına karar verme oylamasında : Meclis üye tamsayısının en az beş üç (3/5) çoğunluğunun kabul oyu. (360 Milletvekili)
- Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar hakkında Yüce Divana sevk karar alma oylamasında : Meclis üye tamsayısının üçte iki (2/3) çoğunluğunun kabul oyu. (400 Milletvekili)
Üye tam sayısının salt çoğunluğu nitelikli çoğunluk mudur?
Bilindiği üzere, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 22 nci maddesi uyarınca belediye meclisi, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanıp katılanların salt çoğunluğuyla karar vermektedir.