Çalışma hayatında kullanılan bazı kavramların anlamı tam manasıyla bilinmemektedir. Biz de bu kavramların gereği gibi kullanılması için beden işçisi, mavi yaka, beyaz yaka çalışan kavramlarını açıklamak istiyoruz.
Gündelik hayatımızda çalışma hayatıyla ilgili birçok kavramı kullanır veya kullanıldığını duyarız. Birisi hakkında bir şey anlatılırken bir yerde mavi yakalı diye bir kelime geçer. Aynı şekilde başka birisi için o sağlam bir beden işçisidir diye bir cümleye denk geliriz. Peki, gündelik hayatımızda sıklıkla duyduğumuz bu kelimeler neyi ifade eder? Bir kişiye neden beden işçisi denilir? Mavi yaka olmakla beyaz yaka olmak arasında ne fark vardır? Çalışma hayatında kimlere mavi yakalı, kimlere beyaz yakalı ve kimlere beden işçisi denilir?
Beden işçisi, kas gücünü kullanarak kaldırma, indirme, yükleme, boşaltma, açma, kapama, delme, delik kapatma ve kürek atma gibi işleri yapan kişiler için kullanılan kavramdır. Bu kavramın kullanılmasının başlıca sebebi kişinin bu işleri yapmak için çok fazla hesap, kitap yapmadan yazıp çizmeyle uğraşmadan direk işe koyulmasından ileri gelmektedir. Basit el alet ve edavatlarla yapılan bu işler için gündelik yevmiye verilmektedir. Beden işçisi kendisinde yapılmasının talep edildiği işleri günlük olarak yerine getirdikten sonra gündelik yevmiye ücretini almaktadır. Her ne kadar işlerin ağırlığında beyin yorgunluğu çok görülmese de vücut yorgunluğunun yoğun şekilde hissedildiği işler yapılmaktadır. Bu nedenle beden işçiliği yapmak herkes için çok uygun değildir. Beden işçiliği yeni yapılan binalarda, tarlalarda ve yeni açılan dükkanlarda yoğun şekilde görülmektedir.
Mavi yakalı çalışan kavramı beden işçisi kavramına yakın bir anlamda kullanılmaktadır. Bedensel gücünü kullanarak maaş veya süreli olarak çalışan işçiler için kullanılan bir kavramdır. Bir mal veya hizmet üretiminde, üretim sürecinin herhangi bir aşamasında devreye giren mavi yakalı çalışanlar işin devam etmesine katkı sağlamaktadır. İşletmede, arazide, sahada veya üretim tezgahı başında emek sarf eden, yaptığı işte beden işçisinden daha fazla zihin kullanmak zorunda olan kişiler için kullanılmaktadır. Zihin gücüne oranla daha fazla beden gücüne dayalı işlerde çalışan mavi yaka, maaş dışında parça başına, saatlik veya yevmiye ile de ücret alabilmektedir. Mavi yaka çalışanlar; usta, ustabaşı, kalfa, vardiya amiri, postabaşı, formen gibi işçilerin, işi planlayıp organize eden, kısacası idare işlerinden sorumlu çalışanlar olarak mavi yakalı olarak adlandırıldığı görülmektedir. Bunlarla birlikte mavi yaka için ayrıca temizlik, güvenlik, bakım-onarım, üretim tezgahı gibi iş sahalarından bahsedilebilir. Burada kavramın mavi yaka olmasının en büyük nedeni işçilerin iş yaşamında giydikleri tulumların büyük bölümünün mavi renkli olarak kullanılmasından ileri gelmektedir.
Beyaz yaka çalışan kavramı da mavi yaka çalışan kavramının tam tersi işlerde çalışan kişiler için kullanılmaktadır. Bedeni yorgunluk gerektirmeyen ancak zihni yorgunluk oluşturan işlerde çalışanlar için kullanılmaktadır. Bu kesimin çok büyük bölümünü memurlar, ofis personeli, idari birimlerde çalışan personeller oluşturmaktadır. Beden gücünden ziyade zihin gücüne dayalı bu işler için aylık maaş alınmaktadır. Kişinin kendini yetiştirdiği ve geliştirdiği pozisyonlarda çalıştırıldığı beyaz yaka çalışanlar, mavi yaka çalışanlara göre daha fazla maaş almaktadır. Memurlar, avukatlar, mühendisler, mimarlar, eczacılar, şirketlerin idari kadrolarında çalışanlar ve hizmet sektöründe çalışanların büyük bölümü beyaz yaka çalışan grubunu oluşturmaktadır. Günümüzde beyaz yaka olarak çalışmak çok daha fazla tercih edilir olmuştur. Beyaz yaka olarak çalışmak isteyenlerin her şeyden önce beşeri sermayelerini ciddi şekilde geliştirmeleri gerekmektedir.
