Gıda Mühendisi Nedir? Nasıl Gıda Mühendisi Olunur?
Gıda mühendisi ne iş yapar? Gıda mühendisi kimdir, nedir? Çalışma şartları ve saatleri nasıldır? Gıda mühendisi nasıl olunur? Görevleri nedir?
Gıda Mühendisi Nedir? Nasıl Gıda Mühendisi Olunur?
Gıda mühendisi; ilgili bölümü bitiren ve bilimsel bilgiler dahilinde gıdaların hazırlanmasını, işlenmesini ve paketlenmesi sağlayan mühendislik dalının mensubudur. Önemli olan gıdaların sağlıklı olarak hizmete sunulmasıdır.
Bir üniversite bölümü adayı veya bir meslek adayı girmeyi düşündüğü iş hakkında bir takım sorular sahibidir. Bu sorular genellikle işin şartları, nasıl olduğu, o meslekte ne iş yapıldığı gibi sorulardır. Bu sorulara dair bir takım cevapları elimizden geldiğince sizler için cevaplandırmaya çalışıyoruz. Bu yazımızda gıda mühendisi ile ilgili bu tip soruların cevaplarını bulabileceksiniz.
GIDA MÜHENDİSİ KİMDİR?
Gıda mühendisi gıda hammaddeleri üzerine çalışmalar yürüten, bu hammaddelerin daha verimli kullanılmasını ve daha uzun süre dayanıklı kalmasını sağlamak amacıyla araştırmalar yapan, bu gıda hammaddelerinin korunması ve depolanması işlemlerinin planlanmasını sağlayan, bu amaçlar doğrultusunda projeler üreten, bu projeleri yürüten ve yeni sistemler geliştirmeye çalışan mühendis grubudur.
NASIL GIDA MÜHENDİSİ OLUNUR?
Gıda mühendisi olmak isteyen bir birey için ilk olarak yapılması gereken bu alanda eğitim almaktır. Bu alanda eğitim almak demek de üniversitelerin gıda mühendisliği lisans programını bitirmek demektir. Gıda mühendisi olmak için böyle bir lisans programını bitirmek gerekmektedir. Alternatif bir yol olarak ise üniversitelerin başvurularında izin verdiği ölçüde gıda mühendisliği bölümünün lisansüstü programlarına başvuru yaparak kabul görüp mezun olunulması halinde de gıda mühendisi olarak özel sektördeki firmaların tercihleri doğrultusunda çalışma imkanı elde edilebilir.
Bu yollardan geçmek bireye gıda mühendisi unvanını kazandırsa da bir kurum veya kuruluşta gıda mühendisi olmak için adayın devam etmesi gereken bir süreç de bulunmaktadır.
Özel sektörde yani özel şirketlerde, kurum ve kuruluşlarda gıda mühendisi olarak çalışmak için bireyin çalışma şansı olan kuruluşların alım yapıp yapmadığını kontrol etmesi, ilana çıkıyorlar ise ilanları takip etmesi ve bu firmaların aradığı şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Genellikle bu şartlar içinde iyi dil bilmek, ekstra programlar bilmek, belli bir süre sektörde deneyim gibi şartlar bulunduğundan gıda mühendisi olmak isteyen adayın kendisini iyi yetiştirmesi gerekmektedir.
Kamuya bağlı kurum ve kuruluşlarda çalışabilmek için ise gıda mühendisi adayının kamu personeli seçme sınavı adını taşıyan ve halk arasında kısaltmasıyla KPSS olarak bilinen sınava girmesi, merkezi atamaları veya açıktan alımların ilanlarını takip etmesi gerekmektedir. Gıda mühendisi olmak isteyen bireyin bu ilanlara başvurduğunda kabul görmesini sağlayacak seviyede bir puan alması gerektiğinin de altını çizmekte fayda var.
GIDA MÜHENDİSİ GÖREVLERİ HANGİLERİDİR? GIDA MÜHENDİSİ NE İŞ YAPAR?
Gıda mühendisi gıdalardan alınan her türlü faydayı maksimuma çıkarmak, üreticinin karını yükseltmek, tüketicinin kalite standartlarına uygun, hijyenik ve ekonomik ürüne ulaşmasını sağlamak tüm bunları gerçekleştirmeyi sağlayacak teknik ekipmanın geliştirilmesine katkıda bulunmak gibi işler yapar.
Buna ek olarak gıda mühendisinin en genel haliyle görevleri şu şekilde sıralanabilir:
- Üretimin hijyenik şartlarda yapılmasını sağlamak ve bunu denetlemek
- Gıda ürünlerinin verimli olarak kullanılması ve uzun süre korunabilmesi, artık maddelerin değerlendirilebilmesi ve kullanılabilir hale gelmesi, gıda hammaddelerinden maksimum performansın sağlanması için araştırmalar yapmak
- Gıda maddelerinden alınan örneklerin testini ve incelemesini gerçekleştirmek ve bunları belgelemek
- Gıda sektöründe hizmet sunan firmanın projelerini inceleyerek yeni donanımlar, teknolojiler için çalışmalar yapmak
- İşletmenin, bağlı bulunan kurum veya kuruluş maliyetlerini düşürmek, karlılığını ve verimliliğini artırmak
- Talepler doğrultusunda gıda alanında projeler geliştirmek ve bu projelerin kalite standartlarına uygun yürütülmesini sağlamak, bu süreci yönetmek ve denetlemek
- Kendisine bağlı olan tekniker, teknisyen gibi destek personelin denetlemesini yapmak, yönetmek, organize etmek
GIDA MÜHENDİSİ ÇALIŞMA SAATLERİ NASILDIR VE ÇALIŞMA ŞARTLARI İYİ MİDİR?
Gıda mühendisi hem proje üretiminde hem de denetleme görevinde çalışabildiği için çalışma ortamları zaman zaman kapalı ofis, büro ortamı olurken zaman zaman da gıda üretim tesislerinde yani saha olmaktadır. Görece birçok meslek grubundan daha iyi çalışma şartlarına sahip olan gıda mühendisleri yeni başlayan olma noktasında özellikle özel sektörde her meslek grubundaki gibi biraz daha maddi ve manevi açıdan yetersiz gelebilecek çalışma imkanlarına sahiptirler.
Kamuda çalışan gıda mühendislerinin çalışma şartları yine yeni başlayan olarak özel sektöre kıyasla daha iyidir fakat yıllar geçtikçe bu durum ters orantılı olarak değişmektedir. Tabi ki bunun değişmesi edinilen tecrübe ve kazanılan donanım ile de ilgilidir.
Çalışma saatleri yukarıda belirttiğimiz saha veya ofis ortamında çalışma durumuna göre değişiklik gösterse de gıda mühendisleri kamuda genellikle haftada aşağı yukarı 40 saat mesai saatine özel sektörde ise haftalık 55-60 saati bulan mesai saatlerine sahiptirler.
Gıda mühendisi veya farklı meslekler hakkında merak ettiklerinizi yazımızın altında yer alan yorum kısmında sorabilirsiniz. Ayrıca FORUM.TERCİHİNİYAP.NET adresine gelerek yine sorularınızı sorabilir ve paylaşımda bulunabilirsiniz.
2017'de Erciyes Üniversitesinden mezun olan bir gıda mühendisiyim. 2010-2020 arası hem üniversite alımları hem de KPSS ile atanmalara dair hemen hemen tüm verileri elde etmiş biri olarak konuşuyorum, bu bölüm ölmeye yüz tutuyor. Üniversite alımlarındaki itibarını 2010'da değişen gıda kanunu ile kaybetmeye başlayan bölüm, 2014'te 4000'leri aşan kontenjandan şu an (2020 dolaylarında), 1500'lere gerilemiş durumda. KPSS ile de 2'șer yıllık periyotlar dahilinde 300-400'er alım oluyor ve bu alımlarda en düşük KPSS puanı 85 civarı (tabi Hakkari, Şırnak vs…) Ayrıca, 2018 KPSS sürecindeki toplam 393 gıda mühendisi alımının sadece 10 tanesi kadrolu, gerisi sözleşmeli personel. Bu konuda, yıldızı daima parlayan iki bölüm; veterinerlik ve ziraat mühendisliğidir. Yine 2018 KPSS ile veterinerlikte 75 puanla (hatta daha önceki yıllarda 72 puanla) 900'ü aşkın; ziraat mühendisliğinde 78 puanla 800'ü aşkın alım olmakta. Üniversiteye girişte 2020 yılı için veterinerligin dolu kontenjanı 1500 civarıdır ve doluluk oranı %97'dir, ziraatte 5000'den fazla dolu kontenjan ve doluluk oranı %85'tir. Gıda Mühendisliğinde bu oran her ne kadar %83 görünse de, yıldan yıla düşen kontenjanlar ve alımlar, bu bölümün ölmeye yüz tuttuğu gerçeğini göz önüne sermektedir. Dahası, ilgili bakanlıkta çoğunluğun veterinerlerden ve ziraat mühendislerinden oluştuğu da düşünülünce gıda mühendisi, kamuda başka mesleklerin lobi faaliyetlerine kurban edilmekte; gıda denetimlerinde gıda mühendisi denetçi oranı %18'lere düşmektedir. Özeldeki durumu belirtmeme bile gerek yok, sanırım. Ama Bakan Pakdemirli'nin "Gidin özelde asgari ücretle çalışın." çıkışından sonra, gıda mühendisliğinin akıbeti hakkındaki umudum da yitip gitmiştir. İnşAllah zamanla gıda mühendisinin gerçek kıymeti anlaşılır.