imf nedir?
IMF nedir neden bu kadar nefret ediliyor? Bundan sonraki süreçte Türkiye muhattap olacak mı?
IMF açılımı nedir?
Ülkemizde adı geçtiğinde dahi herkesin tadını kaçıran kurum IMF nedir? Toplamda 185 üyeden oluşan, Dünya ekonomisinin daha sağlıklı işlemesini amaçlayan kuruluştur. Açılımı International Monetary Found olup Tükçe açılımı ise Uluslarası Para Fonu olarak yapılmaktadır.Dünya Bankası ile yakın çalıştıkları için sık sık birbirine karıştırılan bu iki kurum ayrı yapılardır.
Tarihçesine baktığımızda IMF 1944 yılında yapılan Bretton Woods toplantısına kadar uzanmaktadır. İkinci Dünya Savaşının bittiği yıllarda darmadağın olmuş Dünya ekonomisini daha stabilve sürekli bir yapıya kavuşturmak için kurulan bir yapıdır. Arka planında yatan fikir Dünya’da hangi ülkelerde olursa olsun büyük sayıda insanı etkileyen bir ekonomik kriz varsa bu Dünya’nın geri kalan ülkelerinde de krizi tetiklemektedir. Daha derine inersek serbest ticaret dengelerinin bozulması nedeniyle ekonomik krizler ülke sınırlarıyla sınırlı kalmıyor. İşte bu durumun farkına varan ünlü ekonomistler İMF ve Dünya Bankası gibi iki devasa kurum kuruyor.
IMF Görevleri Nelerdir?
IMF tarafından yapılması beklenen en temel görev ucuza fon vermektir. Yani hangi ülke ekonomik kriz yaşıyorsa soluğu IMF kapısında alır. Peki Dünya’da IMF dışında kredi veren kurumlar mevcut değil mi? Elbette mevcut hem de binlerce ABD merkez Bankası FED’den tutun Avrupa’ya, Çin’e, japonya’ya kadar tüm devlet hazineleri ve Merkez Bankaları size yüksek faizden seve seve kredi verirler.
Basit bir örnek vererek açıklamak gerekirse her işletme sahibi veya çiftçi kredi almak istediğinde bağlı olduğu kooperatifin kapısını çalar. Kooperatif ise kefil, ipotek, teminat ve daha bir sürü şey talep eder. Kredinizin onaylanması günler sürer borçlu kaldığınız süre boyunca arada bir işletmenizi yoklar işinize karışır. Peki banka öyle midir? Tabi ki hayır kredi başvuru yapılır, ipotek süreci tamamlanır aynı gün kredinizi alırsınız ama bir farkla yüksek faiz işler. Vade gelinceye kadar sizi tekrar arayıp sormaz taksitler ödenmezse teminatınıza el koyar olur biter.
Yukarıda verdiğimiz kısa örnekte rahatlıkla anlayabileceğiniz gibi IMF kooperatifi, Banka ise diğer borç verenleri temsil etmektedir. Bu yüzden IMF zor kredi verir proje sunmanızı ister proje makul mü inceler ve uygun bulursa kredi verir verdiği kredinin nasıl kullanıldığını da mutlaka denetler. Yakın zaman önce BOTAŞ, Tuz Gölü’nün altına doğal gaz depolaması yapmak amacıyla proje hazırlayıp sunmuş ve 1 milyar dolardan fazla IMF’den kredi almıştır.
Ülkemiz de 2001 krizi sürecinde medya tarafından öcü gibi gösterilmiş adeta bir tefeci durumuna düşmüştür. Dönemin gazeteleri ikinci bir duyunu umumiye benzetmesi dahi yapmıştır. Oysa IMF’nin temel görevi zaten zorda olan ülkelere düşük faiz ile finansman yaratmaktır. Hiç bir devlet borçlanmak istemez ama eğer başka bir alternatifiniz yoksa borçalmak zorundaysanız en doğru adres İMF olacaktır. Borç isterken de iyi bir projeniz ve krizde çıkış planınız olması gerekmektedir. Finansman alınıp kullanılmaya başlandıktan sonra ise dönem dönem yetkililer sunduğunuz planabağlı kalıp kalmadığınızı denetlemeye gelelim hak ve yükümlülüğüne sahiptir. NEDİR ?
IMF Parayı Nereden Buluyor?
Toplamda 185 üyesi olduğunu belirtmiştik, IMF parayı üyesi olan ülke katılım paylarından temin ediyor. Her bir ülke IMF rezervine yıllar boyunca yaptığı katkı sayesinde bir paya sahip bu payın tek seferde üçte birini borç olarak talep edebiliyor. Eğer sunduğu proje onaylanırsa para ödeniyor ancak bu noktada cari açık veren bir ülkeyseniz ve ihracatınızı azaltmak ihracatınızı artırmak istiyorsanız yalnızca parayı bu alana harcaya biliyorsunuz. Ortalama verilen toplam paraya tek sefer faiz işletilebiliyor ortalama %4-5 faiz ile temin edilen bu borçlar ödenmediği takdirde ise uluslararası ambargo risk ile muhatap oluyorsunuz.
boşuna demiyorlar satılık bir basın verin uyuyan bir toplum yaratalım diye. Türkiye imf düşmanı ama sorsan bilen yok.