İş Kazası Nedir? Unsur ve Şartları Nelerdir? Neler İş Kazası Sayılır?

İş kazası nedir? Hangi olaylar ve durumlar iş kazası sayılmaktadır? İş kazasının tanımı nedir? İş kazasının unsurları nelerdir? İş kazasının şartları nelerdir? İş kazasına dair aklınıza takılan tüm hususların yanıtlarını çalışmamızda bulabilirsiniz. kamu haber

Sağlık Fizikçisi Maaşları Ne Kadar?

İş Kazası Nedir? 

Çalışma hayatı içerisinde yer alan kişilerin her zaman karşı karşıya olduğu bir risk olan iş kazasına karşı gerekli düzenlemeler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılmıştır ve nelerin iş kazası sayılacağına dair unsurlar yine kanunda hüküm altına alınmıştır. İş kazasının bildirimi ve bildirimin yapılmaması durumunda karşı karşıya kalınacak durumlar da kanunda kendisine yer bulmuştur. 

İş kazası sigortalı kişinin işyerinde bulunduğu esnada ya da işverenin yürüttüğü bir iş nedeniyle kendi nam ve hesabına bağımsız şekilde iş yaparken, işverenin görevlendirmesi ile işyerinden ayrılması durumunda asıl işini yapmadığı zamanda, işverenin sağladığı bir taşıt ile işyerine gelirken veya işyerinden dönerken veya yalnızca 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/a bendine tabi olarak çalışanlar için geçerli olmak üzere süt izni kapsamında emzirme vakti içerisinde gerçekleşen ve neticesi itibariyle kişinin fiziki ya da ruhsal olarak engelli bir duruma gelmesine sebep olan olaydır. 

İş Kazasının Şartları Nelerdir? İş Kazasının Unsurları Nelerdir?

Yani bir olayın iş kazası sayılabilmesi için ya olay işyerinde gerçekleşmeli ya da işverenin yönlendirmesi, görevlendirmesi veya İş Kanunu kapsamında iş saati içerisinden sayılan emzirme gibi durumlar esnasında gerçekleşmelidir ve kişinin fiziki olarak ya da ruhsal açıdan engelli hale gelmesine sebep olmalıdır. Bununla birlikte iş kazası hükümlerinden faydalanabilmenin en önemli unsuru kazayı geçiren kişinin sigortalı olmasıdır. Yani iş yerinde geçirilen bir kazada 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında haklardan ve imkanlardan faydalanabilmek için sigortalı olmak şarttır. 

Hangi Olaylar ve Durumlar İş Kazası Sayılır?

İş kazası unsurlarını tek tek ele aldığımızda ne tip olayların iş kazası sayılacağını, hangilerinin iş kazası sayılamayacağını farklı örneklerle ifade edebiliriz. Bu örneklemelerin geçerli olabilmesi için iş kazası kapsamında sayılacak her durumda kişinin sigortalı olması gerektiğini unutmamak gerekir. 

Bir olayın iş kazası olup olmadığına dair verilebilecek örnekler;

• Bir sigortalı iş yerinde işini yaparken ne şekilde olursa olsun bir kaza geçirmişse, bu kaza iş kazasıdır. 
• Sigortalı kişi işyerinde öğle arasında asıl işi dışında başka bir aktivite ile meşgulken kaza geçirirse, bu olay iş kazasıdır.
• Sigortalı işveren talimatı ile bir yerden mal almaya ya da işverenin vermiş olduğu başka herhangi bir görevi yapmaya giderken yolda ya da bu görevi gerçekleştirme esnasında kaza geçirirse bu olay iş kazasıdır.
• Sigortalı işverenin görevlendirme veya talimatı olmaksızın işyerinden ayrılır ve giderken yolda veya vardığı yerde bir kaza geçirirse bu olay iş kazası değildir. Çünkü sigortalı işverenin görevlendirmesi ile asıl işi dışında bir işle meşgul değildir, kendi şahsi işleri için işverenin görevlendirmesi dışında bir şeyle meşgulken kaza geçirmiştir.
• Sigortalının işe kendi imkanları ile gelirken ya da işyerinden kendi imkanlarıyla ayrılırken yolda geçireceği kaza iş kazası değildir. Ancak işverenin hizmet alımı biçiminde sağladığı bir serviste ya da bizzat işyerine/işverene ait bir araçla işe gidiş ve işten ayrılış safhasında geçirilen kaza iş kazası sayılacaktır. 
• Sigortası yapılmadan bir işyerinde çalışan kişinin işyerinde geçireceği kaza iş kazasıdır. Burada sigortalılık işverenin bildirimi ile değil sigortalı olmayı gerektirecek şekilde işyerinde çalışmaya başlamakla oluşmaktadır. Sigortalılıkla alakalı tespiti gereken durumlarda Sosyal Güvenlik Kurumu’nun denetim ve kontrol ile görevli Sosyal Güvenlik Denetmenleri tarafından yapılmaktadır.
• İşyerinde işçinin kendi kusur ve dikkatsizliği sebebiyle geçirmiş olduğu kaza iş kazasıdır. Bir olayın iş kazası sayılmasında, kazayı geçiren kişinin, işverenin ya da üçüncü kişinin kusurunun bulunması etkili değildir. Kusur oranları belirlenerek olay yine iş kazası sayılacaktır.
• 4/a sigortalısı sayılan ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerince emzirme izninden faydalanan sigortalının bu durum için izinli sayıldığı süreçte geçireceği kazalar iş kazasıdır.
• Bir işçinin çalışırken yaşadığı olay sebebiyle basit yaralanması durumunda olay iş kazasıdır. Bir olayın iş kazası sayılması için illa uzuv kaybı, sakatlanma gibi ağır sonuçların doğması şart değildir. Ufak bir kesikten, küçük bir yanığa kadar hatta ve hatta sadece ruhsal hasar oluşturan olaylar dahi yukarıdaki şartları taşıması durumunda iş kazası sayılacaktır. 

Bu gibi çoğaltılabilecek pek çok örnek olay iş kazası sayılabilir ya da şartlara uygun olmaması sebebiyle iş kazası sayılamaz. Daha fazla örneğin değerlendirilebilmesi adına çalışmamızın altına yorum yaparak sorularınızı yöneltebilirsiniz ya da FORUM sayfamızı ziyaret ederek sorularınıza daha detaylı yanıtlar arayabilirsiniz.

İşçi Sigortasız Çalışmayı İsteyebilir Mi? İşveren Sorumlu Olur Mu?

4/b Sigortalıları – Bağkurlular İçin İş Kazası Nedir? Koşulları Nelerdir?

Kendi nam ve hesabına çalışan ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun dördüncü maddesinin birinci fıkrasının b bendi kapsamında sigortalı sayılanlar da iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına tabi olarak çalışmaktadırlar. İşyerinde bulundukları sırada geçirecekleri kazalar iş kazası olarak değerlendirilmektedir.

4/b – Bağkur sigortalısının iş kazası ve meslek hastalığı durumuna ve iş kazası bildirimlerine dair daha detaylı bilgiye aşağıda yönlendirmesine yer verdiğimiz çalışmamızda erişebilirsiniz;

4/c Sigortalıları – Devlet Memurları İçin İş Kazası Nedir? Koşulları Nelerdir?

Devlet kurumlarında çalışan ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında 4/c statüsünde bulunanların iş kazası durumuna dair daha detaylı bilgileri aşağıda yer alan yönlendirme ile erişebileceğiniz çalışmamızda ulaşabilirsiniz;

İş Kazasının Bildirimi Nasıl ve Nereye Yapılır? İş Kazasını Bildirmemenin Cezası Nedir? Ne Kadardır?

İş kazası gerçekleştiğinde bunun bildirimi çeşitli kaidelere ve sürelere bağlı biçimde yapılmak zorundadır. İş kazası bildirimlerinin yapılması konusunda sorumlu kişi 4/a sigortalısı açısından işvereni, 4/b sigortalısı bakımından ise bizzat kazayı geçiren kişidir. Bildirimlerin yapılmaması durumunda işleyecek olan süreç ve karşılaşılacak cezai durumlara dair daha detaylı bilgilere konu ile alakalı hazırlamış olduğumu çalışmamızda aşağıda yer alan yönlendirme ile erişebilirsiniz;

İş Kazası durumlarına dair daha fazla bilgi almak ve sorularınızı yöneltmek için çalışmamıza yorum yapmayı ve FORUM sayfamızı ziyaret etmeyi Unutmayın!