NATO Parlamenter Asamblesi Nedir? Üyeleri Kimler? Türkiye'yi Kimler Temsil Ediyor?

Nato Parlamenter Asamblesi NATO-PA Nedir?

NATO Parlamenter Asamblesi, NATO’ya üye olan ülkelerin parlementerleri yani millvetvekillerinden teşekkül eden oluşumdur. Asamble genel itibariyle Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü – NATO’nun çalışma alanları olan, Politika, güvenlik, savunma, iktisat gibi konularda bünyesinde bulunan vekillerin görüşlerini dile getirdiği, öneriler sunduğu yapı, bu konularda raporlar hazırlamakta, tavsiye kararlar almaktadır.

Nato Parlamenter Asamblesi NATO-PA Hangi Ülkelerden Oluşmaktadır?

Yukarıdaki tanımlamada da dile getirdiğimiz gibi NATO üyesi ülkelerin milletvekilleri bu parlamentoda görev yapmaktadır. NATO üyesi ülkeler ise NATO’ya katıldıkları yıllara göre şunlardır;

1949 yılında katılanlar;

-Belçika
-Lüksemburg
-Amerika Birleşik Devletleri
-İngiltere Birleşik Krallığı
-Hollanda
-İzlanda
-Norveç
-İtalya
-Kanada
-Portekiz
-Danimarka
-Fransa

1952 yılında katılanlar;

-Türkiye Cumhuriyeti
-Yunanistan

1955 yılında katılanlar;

-Almanya

1982 yılında katılanlar;

-İspanya

1999 yılında katılanlar;

-Macaristan
-Çek Cumhuriyeti
-Polonya

2004 yılında katılanlar;

-Estonya
-Bulgaristan
-Slovenya
-Romanya
-Slovakya
-Litvanya
-Letonya

2009 yılında katılanlar;

-Hırvatistan
-Arnavutluk

2017 yılında katılanlar;

-Karadağ

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü NATO’nun 2019 yılı itibariyle 29 üyesi bulunmaktadır ve bu üyeler Nato Parlamenter Asamblesi – NATO PA bünyesinde vekilleriyle yer almaktadırlar.

NATO üyesi olup Parlamentoda temsil edilen ülkelerin yanısıra bazı ülkeler de bir takım statüler gereği NATO PA üyesi sayılmaktadır. Bu ülkelerden;

-Azerbaycan, Ermenistan, Bosna – Hersek, Sırbistan, İsviçre, İsveç, Ukrayna, Avusturya, Finlandiya, Moldova, Makedonya, Gürcistan ortak üye statüsüne,

-Ürdün, İsrail, Fas ve Cezayir bölgesel partner ülkeler statüsüne,

-Filistin Yasama Konseyi, Avustralya, Tunus, Mısır, Güney Kore, Japonya ve Kazakistan ise gözlemci üye statüsüne sahiptir.

NATO PA’nın resmi lisanı Fransızca ve İngilizce dilleridir. Bugün itibariyle 266 adet asil üye ile görev yapmaktadır. Ülkemiz ise 18 Milletvekili ile parlamento da temsil edilmektedir.

NATO Parlamenter Asamblesi İşleyiş ve Faaliyetleri

NATO PA; 1 adet Başkan, Dört adet Başkan Yardımcısı, Sayman ve üyelerin Delegasyon Başkanları’ndan teşekkül eden Daimi Komisyon tarafından idare edilmektedir. Bununla birlikte faaliyetin sürdürülmesinde kilit role sahip beş adet komisyon bulunmaktadır. Komisyonlar asamblenin temel ilgi alanlarını da oluşturan konularda teşkilatlanmıştır. Bu komisyonlar;

-Bilim ve Teknoloji Komisyonu
-Savunma ve Güvenlik Komisyonu
-Siyasi Komisyon
-Ekonomi ve Güvenlik Komisyonu
-Güvenliğin Sivil Boyutu Komisyonu’dur.

Türk Heyeti’nin on sekiz üyesinin yukarıdaki komisyonlardaki dağılımı şu şekildedir; 

Nato Parlamenter Asamblesi’nin işleyişinin temelinde en temel organı Genel Kurul’dur. Genel Kurul toplantılarında tüm paydaşlar yer almaktadır. Bu toplantılardan İlkbahar Toplantıları ortak üye devletlerde, yıllık rutin toplantılar ise tam üye ülkelerde gerçekleştirilmektedir.

Genel Kurul’da komisyonlardan gelen tavsiye nitelikli kararlar incelenir ve irdelenir. Toplantıların ilk günlerinde komisyonlar toplanarak bu kararları almaktadır. İzleyen günlerde ise Genel Kurul Toplantısı’nda bu kararlar oylanarak kabul veya reddedilir.

Genel Kurul toplantılarında alınan kararlar Asamble’nin resmi ve ortak düşüncesi anlamına gelmektedir. Bu kararlar salt çoğunlukla alınmaktadır ve üye ülkelerin Meclis Başkanları’na, Dışişleri Bakanları’na ve Milli Savunma Bakanları’na gönderilmektedir.

Diğer Faaliyetler

Asamble’ye bağlı olarak 1996 yılında Akdeniz Özel Grubu oluşturulmuştur. Kurulma amacı aslolarak Akdeniz Bölgesi’ndeki güvenlik sorunlarını incelemek ve irdelemektir ile NATO’nun bölgedeki faaliyetlerini takip etmektir. Yılda bir kez Akdeniz Diyaloğu Seminerleri adında toplantı gerçekleştirmektedir. Bu toplantı bir kez 2004 yılında İstanbul’da da gerçekleştirilmiştir.

Sovyetlerin yıkılması ve Soğuk Savaş’ın sona ermesi ile birlikte başta Merkez ve Doğu Avrupa ülkeleri olmak üzere, ülkelere demokratikleşme hususunda destek vermek ve katkı sağlamak gayesiyle, ismini Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iki kongre üyesi Willam Roth ve Charles Rose’dan alan Rose – Roth Seminerleri düzenlenmeye başlamıştır.

Nato Parlamenter Asamblesi NATO PA’da Türkiye Cumhuriyeti’ni Temsil Eden Vekiller Kimler?

Türkiye Cumhuriyeti’ni yazımız tarihi itibariyel on sekiz milletvekili NATO PA’da temsil etmektedir. Bu milletvekilleri son gerçekleştirilen genel seçimlerde milletvekili çıkararak parlamentomuzda yer almış olan siyasi partilerine göre şu şekildedir;

Adalet ve Kalkınma Partisi

-Osman Aşkın BAK – Türk Grubu Başkanı
-Ahmet Berat ÇONKAR – Başkanvekili
-Fikri IŞIK
-Taner YILDIZ
-Nurettin CANİKLİ
-Zehra TAŞKESENLİOĞLU
-Şirin ÜNAL
-Ahmet YILDIZ
-Cengiz AYDOĞDU

Cumhuriyet Halk Partisi

-Faik ÖZTRAK
-Kamil Okyay SINDIR
-Utku ÇAKIRÖZER
-İlhan KESİCİ

Milliyetçi Hareket Partisi

-Kamil AYDIN
-Mevlüt KARAKAYA

Halkların Demokratik Partisi

-Bedia ÖZGÖKÇE ERTAN
-Hişyar ÖZSOY

İyi Parti

Muhammet Naci CİNİSLİ

Bu gibi diğer konularda paylaşımda bulunmak ve soru yöneltmek için FORUM sayfamızı ziyaret etmeyi Unutmayın!