Sağlık Uzman Yardımcılığı Mesleği Nedir Sınavı ve Maaşı Nasıldır?
Sağlık Bakanlığı merkez teşkilatında yer alan kariyer meslek; Sağlık Uzman Yardımcılığı nedir? Sağlık Uzman Yardımcıları ne iş yapar? Sınavı ve maaşı ile diğer detaylar.
Sağlık Uzman Yardımcılığı Mesleği Nedir?
Sağlık Uzaman Yardımcılığı Mesleği nedir, mesleğe giriş aşamaları nasıl olur ya da maaşları ne kadar gibi sorulara yazımızın devamında cevap bulabilirsiniz.
Sağlık Uzmanlığı ve Sağlık Uzman Yardımcılığı nedir? Sağlık Uzman Yardımcısı nasıl olunur? Mesleğe giriş koşulları ve adayları bekleyen aşamalar neler? Sağlık Uzman Yardımcılığı Sınavı nasıl? Sağlık Uzman Yardımcıları ve Sağlık Uzmanlarının görevleri neler? Hepsini meslek tanıtım yazımızda değerlendirdik.
Sağlık Uzman Yardımcılığı Nedir?
Sağlık Uzman Yardımcılığı Sağlık Bakanlığı bünyesindeki birimlerde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça istihdam edilen kariyer meslek personelidir. Merkez Uzmanı kapsamında istihdam edilen personel merkez teşkilatında görev yapmaktadır. Meslek mensuplarını diğer merkez uzmanları gibi bazı yükümlülükler beklemektedir. Bu yükümlülüklere aşağıda değineceğiz.
Sağlık Uzman Yardımcısı Nasıl Olunur?
Sağlık Uzman Yardımcılığı mesleğine girmek için adayların başarı ile geride bırakmaları gereken aşamaları değerlendirelim.
Sağlık Uzman Yardımcılığı Mesleğine Giriş
Adayların sağlık uzman yardımcılığı mesleğine girebilmeleri için her şeyden evvel ilgili bölümlerden mezun olmaları gerekmektedir. Bu bölümler kariyer mesleklerin ana harcı olan İktisadi ve İdari Bilimler, Siyasal Bilgiler, İktisat ve İşletme Fakültelerinin yanı sıra Sağlık alanıyla ilintili görülebilecek veya idari anlamda diğer konularda uzmanlaşabilecek bölümleri de kapsamaktadır. Bu alanları şu şekilde sıralayabiliriz;
-Hukuk Fakültesi,
-Sağlık İdaresi Bölümü, Sağlık Kurumları Yöneticiliği Bölümü, Sağlık Yönetimi Bölümü, Sağlık Kurumları İşletmeciliği Bölümü
-Mühendislik Fakültelerinin; İnşaat, Bilgisayar, Yazılım, Makine, Çevre, Harita, Endüstri, Metalurji ve Malzeme, Biyomedikal Mühendisliği bölümleri
-Şehir ve Bölge Planlama Bölümü
-Mimarlık ve Peyzaj Mimarlığı Alanları
-Fen ve Edebiyat Fakülteleri’nin İstatistik Bölümü, Matematik Bölümü, Biyoloji Bölümü, Kimya Bölümü ve Fizik Bölümü
-İletişim Fakültesi
-Sosyoloji Bölümü
-Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
-Bankacılık ve Finans Bölümü
-Mütercim Tercümanlık Bölümü
-Eczacılık Fakültesi
Sağlık Bakanlığı son gerçekleştirdiği alımda Bakanlık teşkilatı için ayrı, o dönem ayrı kurumlar olan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ile halen ayrı bir Kurum olarak varlığını sürdüren Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu için ayrı kadrolar belirlemişti.
Bugün ise gerçekleştirilecek bir alımda Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bakanlık bünyesinde Genel Müdürlük olarak yeniden ana teşkilata bağlanmış olduğundan Sağlık Bakanlığı ve TİTCK için ayrı alımlar belirlenmesini beklemekteyiz.
Sonuncusu 2014 yılında gerçekleştirilen Sağlık Uzman Yardımcılığı Uzman Yardımcılığı alımında o dönem için belirlenmiş olan puan türleri eski sistemde şu şekildeydi;
İİBF, SBF, İktisat ve İşletme Fakülteleri mezunu adaylar için; KPSS P33, KPSS P48, KPSS P64, KPSS P110 ve KPSS P117.
Hukuk Fakültesi mezunu adaylar için; KPSS P103
Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi mezunu adaylar için; KPSS P6, KPSS P7 ve KPSS P8
İstatistik mezunu adaylar için KPSS P25
Bankacılık ve Finans mezunu adaylar için; KPSS P53, KPSS P54 ve KPSS P57
Diğer adaylar için ise KPSS P3
Tabi bu puan türlerinin hemen hemen hiçbirisinin yeni puan sisteminde direkt bir karşılığı bulunmamaktadır. Yeni sistemde Bakanlığın hangi puan türleri ile alım gerçekleştireceği konusu ise henüz belirlilik kazanmamıştır.
Sağlık Uzman Yardımcılığı Sınavı
Adayların kendilerine uygun alandan, Bakanlıkça belirlenmiş ve son iki yılda alınmış KPSS A Grubu Alan Bilgisi puanlarıyla başvuru yapmaları gerekmektedir. Yapılan başvuru neticesinde adaylardan, mesleğe alınacak aday sayısının 4 katı kadarı Sağlık Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek olan sınava katılabileceklerdir.
Alım tek aşamalı olarak gerçekleştirilmekte ve Sözlü olarak yapılmaktadır.
Ancak mevzuatta yazılı sınav ihtimali de açık bırakılmıştır. Yönetmelik hükümlerine göre Kurum Uzman Yardımcılığı alımını yazılı sınav ve sözlü sınav olmak üzere iki aşamalı olarak da gerçekleştirebilir. Bu durumda yazılı sınava mesleğe alınacak aday sayısının 20 katına kadar aday çağırılabilecektir.
Yazılı sınav yapılması durumunda sınav sorularının %60’ı mesleğe alınacak adayların mezun oldukları bölüm konularından, %20’lik kısmı Genel Kültür ve Genel Yetenek’ten geriye kalan %20’si ise Bakanlığın görev alanına dair konulardan oluşacaktır.
Yazılı sınavda başarılı olan adaylardan ise en fazla mesleğe alınacak aday sayısının 4 katı kadarı sözlü mülakata katılmaya hak kazanacaktır.
Sağlık Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek olan Sözlü Mülakatlarda adaylara mezun oldukları alanlara dair soruların yanı sıra, güncel gelişmelerden, genel kültür sorularından ve Bakanlığın görev alanı ile alakalı hususlardan sorular yöneltilecektir.
Adayların sözlü mülakatta başarılı olabilmeleri için en az 70 puan almaları gerekmektedir.
Sağlık Uzman Yardımcılığı Dönemi
Sözlü mülakatta başarılı olan ve güvenlik soruşturması neticesinde mesleğe başlamasında bir sakınca bulunmayan adaylar Sağlık Uzman Yardımcısı olarak mesleğe adım atacaktırlar. Adaylar uzman yardımcısı olarak Bakanlık birimlerinde görevlendirilirler. Bu görevlendirme neticesinde bu üç yıllık süreç içerisinde adaylar yetiştirilmekte ve Uzman olana dek her konuda yetkin olmaları sağlanmaktadır.
Özellikle kendi birimleri ile alakalı konularda gerçek anlamda uzmanlaşabilmeleri için birlikte çalıştıkları Sağlık Uzmanlarının bilgi ve deneyimlerinden faydalanmaları sağlanır gerekse meslekte 4 aydan az olmamak üzere eğitime tabi olmaları imkanı sunulur. 3 yıllık yardımcılık sürecinde meslek mensupları;
-Bakanlık yapısı, bakanlığın görev ve düzeni ile alakalı tecrübelendirilir.
-Görev alanları ile alakalı olarak mevzuat çalışmalarında yer alır.
-Temel yazışma, raporlandırma, inceleme ve araştırma hususlarında yetiştirilir.
-Yabancı dil öğrenmeye teşvik edilir.
-Çalışma alanlarına dair seminer, toplantı ve organizasyonlarda yer alır.
Uzman Yardımcıları oryantasyon amacıyla, Bakanlığın başka birimlerinde toplam üç ayı aşmamak üzere rotasyona tâbi kılınabilmektedir.
Meslekte iki yılını tamamlayan Uzman Yardımcılarını yukarıda da sözünü ettiğimiz bir dizi yükümlülük beklemektedir. Bunlar, Uzmanlık Tezi, Yeterlik Sınavı ve Yabancı Dil Yeterliğidir.
Uzmanlık Tezinin Hazırlanması
Sağlık Uzman Yardımcıları, meslekteki ikinci yıllarını tamamlamalarını müteakiben bir tez konusu belirlerler. Belirlemiş oldukları ve tez jürisi tarafından kabul görmüş olan bir konuda tezlerini yazmak için toplam on iki ay süreleri bulunmaktadır. Bu on iki aylık periyodun son iki ayında meslek mensuplarına başka görev verilmemektedir.
Bu süre içerisinde tezlerini hazırlamış ve teslim etmiş olan uzman yardımcıları tezlerini birim amirlerine sunarlar ve bu aşamadan sonra iki ay içerisinde sunmuş oldukları tezler incelenir. Tezin kabul görmesi durumunda adaylar tezlerini savunurlar.
Tez savunmasında jüri üyelerinin her birinden almış olduğu puanların ortalaması 70 puan ve üzerinde olan meslek mensuplarının tezi başarılı sayılmaktadır. Bu adaylar sonraki aşama olan Yeterlik Sınavı’na katılmaya hak kazanmaktadır.
Tüm bu aşamalar içerisinde, süresinde tezini teslim edememiş, tezi kabul edilmemiş veya başarısız savunma yapmış olan meslek mensuplarına bir kereye mahsus olmak üzere 6 ayı aşmayacak bir süre tanınır.
Bu süreç içerisinde yine tezini hazırlayamayan veya tezi başarısız olan meslek mensupları hakkında başarısızlık hükümleri uygulanarak, kendilerine uygun bir memuriyet kadrosunda görevlendirilirler.
Sağlık Uzmanlığı Yeterlik Sınavı
Tez aşamasını başarı ile geride bırakan Sağlık Uzman Yardımcıları Yeterlik Sınavı’na tâbi tutulmaktadırlar. Yeterlik Sınavı iki aşamalıdır, bu aşamalar yazılı ve sözlü sınav aşamalarıdır. İlk aşama olan yazılı sınav çoktan seçmeli – test usûlünde yapılmakta ve adaylara aşağıdaki konulardan sorular yöneltilmektedir;
-1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun
-1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu
-209 Sayılı Döner Sermaye Kanunu
-3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
-3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanunu
-4483 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanuna Dair Uygulama Esasları
-5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
-5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
-6245 Sayılı Harcırah Kanunu
-659 Sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname
-663 ve 694 Sayılı KHK’lar ve bu KHK’lara dayanılarak yürürlüğe konulan Bakanlık ve Bağlı Kuruluşların Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Genel Nitelikteki Düzenleyici İşlemler
-Bilimsel Araştırma (Araştırmalarda Rapor Hazırlama, Bilimsel Araştırma Yöntem ve Teknikleri ve İstatistik)
-Basın Bildirisi Hazırlama
-Bilgisayar ve Microsoft Office Kullanımı (Donanım, İşletim Sistemi, Etkili Sunum Teknikleri, Word, Excell, Powerpoint)
-Ceza Hukuku (Genel Hükümler)
-Elektronik Bilgi Yönetim Sistemi (Yazışma – Standart Dosya Planı)
-Etki Analizi
-IT (Bilişim Teknolojileri) Birimlerinde Ekip Çalışması
-İdare Hukuku
-İdari Yargılama Usulü (Genel Hükümler)
-Kamu Görevlileri Etik Mevzuatı, Sağlık Yönetiminde Etik
-Kamu İhale Mevzuatı
-Kamu Personel Rejimi
-Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar
-Kamuda İletişim Yönetimi ve Sosyal Medya
-Medeni Hukuk
Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği
-Mevzuat Hiyerarşisi ve Mevzuat Hazırlama Usûl ve Esasları
-Proje Döngüsü Yönetimi
-Proje Hazırlama
-Sağlık Bakanlığı Bünyesinde Bulunan Şura ve Kurullar
-Sağlık Bakanlığı Döner Sermaye Ek Ödeme Mevzuatı ve Uygulamaları
-Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Yapısı ve İşleyişi
-Sağlık Hizmetlerinde Kalite Yönetimi
-Sağlık Hizmetlerinde Performans Yönetimi
-Sağlık Politikaları (Sağlıkta Dönüşüm, Genel Sağlık Göstergeleri)
-Sağlıkta Bilgi Sistemleri Kullanımı ve Proje Uygulamaları
-Sağlıkta Bilişim Sistemleri
-Stratejik Plan Hazırlama ve Belge Düzenleme
-Tıbbî Malpraktis
-Ulusal, Uluslararası Konferans, Seminer ve Eğitimlere Katılım ve Temsil Becerisi
-Uluslararası Mevzuat (AB Müktesebatı)-Uluslararası Örgüt/Kurum/Kuruluşlar (WHO, OECD, Dünya Bankası vb.)-Vatandaşın Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkı-Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
-Kişisel Gelişim Eğitimleri (Kurum Kültürü ve Kurum İçi İletişim, İletişim ve Ekip Çalışması, Etkili Konuşma ve Diksiyon, Etkili Sunum Teknikleri, Empati, Görgü Kuralları, Öfke Kontrolü, Profesyonel İmaj, Zor İnsanla Başa Çıkma, Beden Dili, Stres Yönetimi, Tükenmişlik Sendromu, Protokol Kuralları, Toplantı Yönetimi, Motivasyon ve Zaman Yönetimi, Problem Çözme ve Karar Verme Teknikleri, Stres, Çatışma Yönetimi ve Mobbing vb.)
Yeterlik sınavına adayların başarılı olabilmeleri için yazılı ve sözlü sınavlarının aritmetik ortalaması en az 70 puan olmalıdır. Başarısız olan meslek mensupları için bir yıl içerisinde bir kez daha sınav yapılacak, yine başarısız olmaları durumunda bu adayların hakkında başarısızlık hükümleri uygulanacak ve kendilerine uygun herhangi bir memurluk kadrosunda görevlendirileceklerdir.
Yabancı Dil Koşulu
Tez ve yeterlik aşamalarını geride bırakmış olan uzman yardımcılarının Sağlık Uzmanı olarak atanabilmeleri için, yeterlik sınavından itibaren iki yıl içerisinde Yabancı Dil Sınavı YDS’den en az 70 puan almaları şarttır. Aksi halde meslek mensupları hakkında yine başarısızlık hükümleri uygulanacaktır.
Sağlık Uzmanları Ne İş Yapar?
Tüm aşamaları başarı ile geride bırakmış olanlar Sağlık Uzmanı olarak atanmaya hak kazanmaktadırlar. Sağlık Uzmanları’nın görevleri aşağıdaki gibidir;
-Birimlerinin görev alanına giren sağlık politika ve stratejilerinin, planlamaların ve hedeflerin hakkında araştırmalar yaparak raporlar hazırlamak.
-Bakanlığın çalışma alanına dair hukuki düzenlemelerin yapılması için mevzuat çalışmalarında yer almak ve hazırlık yapmak.
-Görev alanlarına dair toplantılara, seminerlere ve eğitimlere katılmak.
-Mesleğe alınan Sağlık Uzman Yardımcılarının yetiştirilmesinde görev almak.
Sağlık Uzman Yardımcılığı ve Sağlık Uzmanlığı Maaşı ve Özlük Hakları
Sağlık Uzman Yardımcıları ve Sağlık Uzmanlarının görev yerleri Bakanlık Merkez Teşkilatı yani Ankara’dır. Merkez Uzmanı olarak görev yapan meslek mensupları 3600 ek göstergeye tabi olarak çalışmaktadırlar. Mesleğe yeni başlayan ve diğer Sağlık Uzman Yardımcısının maaşı yaklaşık olarak 6100-6950 Türk Lirasıdır.
Sağlık Uzman Yardımcılığı ve Sağlık Uzmanlığı atamalarının Sağlık Yönetimi Lisans mezunlarının tercih edeceği kadrolar olmalı