Sahte Sigortalılık Bildirimi Nedir? Sahte Sigortalı Bildirmenin Cezası Nedir?

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sevk ve idare edilen sigortalılık işlemlerinin denetim, kontrol ve incelenmesi neticesinde bazı durumların gerçeği yansıtmadığı sonucuna varılabilmektedir. Bu gerçeği yansıtmayan sigortalılık durumuna sahte sigortalılık adı verilmektedir. Sahte sigortalılık nedir? Sahte sigortalı bildirimi yapmanın sonucu nedir? Sahte sigortalılık incelemeleri nasıl yapılmaktadır? Sahte sigortalı incelemelerini kim yapar? Sahte sigortalı bildirmenin cezası nedir? Sahte sigortalılık sonucunda sigortalıya ve işverene ne olur? Detayları haberimizde bulabilirsiniz.

Sahte İşyeri Nedir? Sahte İşyeri Tespiti İle Emeklilik İptal Edilir Mi?

Sigortalılık Nedir? Şartları Nelerdir?

Sosyal Güvenlik sistemimizde bir kişinin sigortalı olarak bildirilebilmesi için, sigortalı olarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında açıkça belirtilmiş şartları haiz olması gerekmektedir. Bu kanuna göre üç tür sigortalılık statüsü bulunmaktadır. Bu statüler Kanunun 4. maddesinde düzenlenmektedir ve adlarını da bu madde numarasından almaktadır. 4/a, 4/b ve 4/c olarak nitelenen bu statüler ilgili maddenin bent adlarından ibarettir. 2008 yılında tek kanun altında toparlanan ve 2006 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altına alınan ülkemiz sosyal güvenlik sisteminde 4/a eski SSK’lıları, 4/b eski Bağ-Kur’luları, 4/c ise eski Emekli Sandığı’na tabi olanları ifade etmektedir. Başka bir deyişle 4/a’lılar bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalıları, 4/b’liler kendi nam ve hesabına çalışan kişileri, 4/c’liler ise devlet memurlarını ifade etmektedir.

Sahte Sigortalılık Nedir? Nasıl Ortaya Çıkmaktadır? Unsurları Nelerdir?

Yukarıda belirttiğimiz sigortalı olma koşullarını sağlayan herkesin Kanunda açık bir istisnası olmadıkça sigortalı olarak çalışmaları gerekmektedir. Aksi halde sigortalı olması gerekirken Kuruma bildirilmemiş olan kişilerle alakalı kayıt dışı istihdam durumu söz konusu olacaktır ve kayıt dışı istihdamla alakalı denetimlerde veya incelemelerde tespit edilmesi halinde buna dair yaptırımlarla karşı karşıya kalınması muhtemel olacaktır. Sahte sigortalılık durumu ise kayıt dışılığın bir anlamda zıttı bir durumdur ve çok ciddi çoğunlukla 4/a sigortalıları bakımından ortaya çıkmaktadır. Şöyle ki; bir sigortalının fiilen çalışması durumunda Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigortalı işe giriş bildirgesi ile başlangıcı yapılmalıdır ve çalıştığı her ay için aylık prim ve hizmet bildirgesi verilerek bildirimi gerçekleştirilmelidir. Ancak bu bildirimlerin fiili olarak işyerinde çalışmayan bir kişi için yapılması, sahte sigortalılık olarak değerlendirilmektedir. Yani işveren yalnızca işyerinde fiili olarak çalışan kişileri sigortalı olarak Kuruma bildirmelidir. Aksi halde yaptığı işlem sahte sigortalılık kapsamında değerlendirilecektir ve işveren bu husustaki yaptırımlarla karşı karşıya kalacaktır. 

Sahte Sigortalılık bir kaç biçimde ortaya çıkabilmektedir. Bu durumları şu şekilde örneklendirebiliriz,

-Sağlıktan faydalanmak için sigortalı olma gereksinimi olan kişiler,
-Yurt dışında yaşayıp, Türkiye’de emekli olmak için kısa süreli sigorta bildirimi yapan kişiler,
-Doğum yapma döneminde doğum raporu için Kurumdan işgöremezlik ödeneği almak isteyen kişiler,
-Gün doldurarak emekli olmak isteyen kişiler,
-4/b hizmeti olup, son döneminde (3,5 yıl) 4/a sigortalısı olarak görünerek 4/a statüsünden emekli olmak isteyen kişiler,
-Sigorta girişim başlasın Kanun değişiklikleri aleyhime olursa etkilenmeyeyim diyen kişiler,
-Kurumun sunduğu herhangi bir hizmetten sigortalı olarak faydalanmak isteyen kişiler,

Örneklerde sıraladığımız kişilerin fiili çalışmaya dayanmaksızın yapılan sigortalı bildirimleri sahte sigortalılık kapsamında değerlendirilmektedir ve inceleme yapılarak tespit edilmesi durumunda kişilerin bu hizmetleri iptal edilmektedir. Şimdi işveren ve sigortalı açısından ayrı ayrı sahte sigortalılık incelemesinin sonuçlarını değerlendirelim. kamu haber

Sahte Sigortalılık İncelemelerini Kim Yapar? Nasıl Yapılır?

Sahte sigortalılık incelemelerinin çok ciddi bir bölümü Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve inceleme yetkisi verilmiş Denetmen Yardımcıları tarafından yapılmaktadır. Sahte sigortalılık incelemelerinde kendilerine tanınan yetki ve alt mevzuatlarda belirtilen usul hükümlerini ve metotlarını kullanan Denetmenler her yıl binlerce inceleme yapmakta, binlerce sahte sigortalılık vakasını ortaya çıkararak Kurumun zarara uğramasını engellemektedir.

SGK Denetimleri Nasıl Yapılır? Nelere Bakılır? Ne Kadar Sürer?

Sahte Sigortalılığın Sonuçları Nelerdir? Cezası Nedir? 

Sahte sigortalılık durumunun Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve zaman zaman müfettişlerce tespit edilmesi durumunda sigortalı açısından da işveren açısından da bazı yaptırımlar öngörülmüştür. Bunları sigortalı ve işveren açısından ayrı ayrı şu şekilde sıralayabiliriz;

Sigortalı açısından sahte sigortalılığın sonuçları ve cezası;

• Sahte sigortalılık tespit edilmesi durumunda, fiili çalışmaya dayanmayan hizmetleri iptal edilerek silinir.
• Yapılan hizmet iptalleri ile eksilen gün sayısı emekli olan bir kişi için emeklilik koşullarını ortadan kaldırıyorsa, kişinin emekliliği iptal edilir.
• Emekliliği iptal edilen sigortalının, emekli olduğu tarihten tespit tarihine kadar almış olduğu tüm emekli maaşları, yararlandığı sağlık hizmetlerinin bedelleri yasal faizi ile birlikte kendisinden toplu olarak tahsil edilir.
• Kişi emekli olmak için yeniden eksik günlerini tamamlamak üzere çalışmak durumunda kalır. Sahte sigortalılık döneminde de sağlıktan yararlanmış ise yine bu bedeller kendisinden tahsil edilir.
• Sigortalının sahte sigortalılık dönemi sigortalılığının başladığı tarihte ise sigorta başlangıcı iptal edilir. Sonrasında fiili çalışmaya dayanan bir sigortalılık dönemi varsa başlangıcı o döneme kaydırılır.

İşveren açısından sahte sigortalılığın sonuçları ve cezası;

• Sahte sigortalı bildirimi yapan işveren açısından Kuruma ödemiş olduğu sahte sigortalılığı içeren tüm primler Kuruma bırakılır, iade edilmez.
• İşverenin ilgili dönem kayıt ve belgeleri gerçeği yansıtmadığı için geçersiz kabul edilir ve 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin ilgili hükümlerince işverene idari para cezaları uygulanır. Ne kadar çok ayda bu durum söz konusu ise ceza o kadar katlanır.
• İşverenin Kuruma sahte sigortalılık içeren belgeler vermiş olması sebebiyle evrakta sahtecilik kapsamında Cumhuriyet Savcılığı’na sevki istenir ve yargılanır.

Sahte sigortalılık hakkında merak ettiklerinizi sormak için çalışmamıza yorum yapabilir veya FORUM sayfamıza kayıt olabilirsiniz.