Şehir Plancısı Ne İş Yapar? Nasıl Olunur?

Şehir Plancısı Ne İş Yapar? Nasıl Olunur?

Ülkemizde gün geçtikçe şehirlerimiz büyüyor ve büyüdükçe de pek çok sorunla karşı karşıya geliyoruz. En önemli sorunlardan biri de şehirdeki planlama durumu. Şehir plancısı istihdam fırsatlarını iyi tanıyan, şehri doğru şekilde planlayan ve tasarlayan kişidir.

Dünyanın en büyük şehirlerinden biri olan İstanbul’da kayıt dışı nüfus ile birlikte 15-20 milyon civarında insanın yaşadığı tahmin edilmektedir.

Türkiye’nin diğer şehirlerinde de yüz binlerce insan yaşamaktadır. Dünyada yıllarca trend kırsal kesimden şehre doğru göç etmektir. Bu nedenle çok küçük bölgelerde yoğun bir nüfus yaşamakta, çalışmakta, hareket etmektedir. Bu nedenle kaçak yapılanmalar, dikey ve çirkin mimari, depreme dayanıksız binalar, şehre, silüete aykırı yerleşimler görülebilmektedir.

Özellikle Türkiye’de bu çirkin ve düzensiz yapılanmaya sık rastlanır. Oysa ‘şehir plancısı’ tam da bu noktada devreye girmektedir. Şehir plancıları şehirlerin düzenli, planlı, düzgün, uygun genişlemesini sağlayan kişilerdir. Dünyada bu mesleğe duyulan saygı ve gösterilen ilgi büyüktür.

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde bu mesleğe büyük istihdam fırsatları tanınmaktadır. Bu nedenle pek çok kişi bu meslek hakkında araştırma yapmaktadır. Peki şehir plancısı nedir? Kimdir? Şehir plancısı ne iş yapar? Görevleri nelerdir? Şehir plancısı nasıl olunur? Olma şartları nelerdir?

Şehir Plancısı Nedir? Kimdir?

Türk Dil Kurumuna göre şehir kelimesi Farsça kökenlidir. Nüfusun büyük kesiminin ticaret, sanayi, hizmet, yönetim, bilişim ile ilgili işlerde uğraştığı, tarımsal etkinliklerin nispeten az olduğu, büyük nüfusların yaşadığı yerleşim alanıdır. Kent ve site de bu kelimeyi karşılamak için kullanılabilir. Plan kelimesi ise bir işin, eserin gerçekleştirilmesi için hazırlanan, uyulması gereken yönerge veya düzendir.

Şehir plancısı da şehirlerin düzenli büyümesi, gelişmesi ve genişlemesi için sorunları tespit eden ve bu sorunlara çözüm üreten kişidir.

Büyüyen bir şehre yönelik planlar ve yol haritaları çıkartır. Sorunlara çözüm önerisi getirir. Masada olan plana, çözüme uygun hareket eder ve bu planı hayata geçirir. Şehrin ruhunu, ekonomisini, mekan, teknik, kültürel, sosyal unsurlarını unutmadan hareket eder. Estetik, güzellik gibi kaygılar da gütmelidir.

Şehir Planlayıcısı Ne İş Yapar? Görevleri Nelerdir?

Şehir plancısı olarak çalışan kişilerin pek çok görev ve sorumlulukları bulunur. Bu kişiler çalıştıkları kuruma, şirkete hizmet ederler. Sözleşmeleri varsa sözleşme yaptıkları kişinin isteklerine cevap verirler.

Meslek etik kurallarına, ahlak ve terbiye kurallarına dikkat ederler. Rüşvet yemez, yolsuzluğa göz yummaz, haksızlık yapmaz, ihanet etmez. Ayrıca mesleki olarak da pek çok sorumluluğu bulunur.

• Şehirdeki hangi bölgede ne denli bina yoğunluğu olacağına karar verir.
• Şehir arazilerinin ne için kullanacağına karar verir.
• Eğitim, sağlık, konut yatırımlarının nereye doğru yapılacağını belirler.
• Sosyal ve ekonomik gelişmelere göre planlarını günceller.
• Rant ve yolsuzluk gibi ahlaksızlıklara göz yummaz.
• Bütçeye göre planlama yapar.
• Mühendislerle, yöneticilerle, çalışma arkadaşlarıyla koordineli çalışır.
• Şehrine, vatandaşa, devlete, millete ihanet etmez.
• Şehrin estetiğe, güzelliğe uygun gelişmesini ve dönüşmesini sağlar.
• Şehrin her bölümünü karış karış gezer, inceler.
• Şehrin sorunlarını tespit eder.
• Planlama yapar, çözüm önerileri getirir.

Şehir Planlayıcısı Nasıl Olunur?

Bu mesleği yapmak, bu unvanı almak için belirli adımlar atılması gerekmektedir. Ayrıca bazı kişilik özelliklerine sahip olmanız gerekir. Mesleği icra etmek için estetik kaygınızın, vicdanınızın, ahlaki kaygılarınızın, şehre yönelik tutkunuz olmalıdır.

Görev yaptığınız şehri, bölgeyi iyi tanımalısınız. Tasarım, hayal etme, uygulama yetenekleriniz olmalı. Bunların yanı sıra lisans düzeyinde eğitim almanız gerekmektedir. Okumanız gereken bölüm ise Şehir ve Bölge Planlama bölümüdür. Bu bölümden mezun olduktan sonra yüksek lisans yapılabilir. Yabancı dil öğrenmek faydalı olacaktır. Kısa sürede deneyim kazanmaya çalışmak iş bulmanızı kolaylaştırır.

Şehir Planlayıcısı Olma Şartları Nelerdir?

• Adayların estetik kaygısı olması, güzellik ile ilgili fikir sahibi olması gerekir.
• Şehri tanıması ve çalıştığı yeri sevmesi gerekir.
• Tasarım yeteneğine sahip olmalı, şekil, uzay, matematik bilgisine sahip olması gerekir.
• Çizim yeteneği olmalıdır.
• İnceleme-araştırma yapmayı sevmeli ve kuralları bilmelidir.
• Ekonomik, kültürel, sosyal, kentsel, fiziki unsurları tanımalı, onlara saygı duymalıdır.
• İletişim yeteneğinin yüksek olması gerekir.
• Dünyadaki trendleri bilmelidir.
• Seyahat etmeyi sevmesi, zorluklara göğüs germesi önemlidir.

Şehir Planlayıcısı Nasıl Olmalı?

Bu başlığın altında uzun cümleler yazmaya gerek yok. Liyakat sahibi olması gerekmektedir. Şehre, vatandaşa, millete, kendine ihanet etmemelidir. Şehrin ruhunu oluşturması, onu koruması ve geliştirmesi önemlidir. Estetik ve güzellik kaygısı gütmelidir. Silueti bozmamaya çalışmalıdır.

Şehir Plancısı İş İmkanları, İş Olanakları Nelerdir?

Şehir plancıları devlette, bakanlıklarda, genel müdürlüklerde, il müdürlüklerinde çalışabilir. Belediyelerde iş fırsatı bulabilir. TOKİ gibi kurumlarda çalışabilir. Özel sektörde firmalarda çalışabilir. Kendi şirketini kurabilir. Özellikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı önemli alımlar yapmaktadır.