Uzmanlık Mesleği

Uzmanlık Mesleği

Uzmanlık mesleği hakkında sizlere ayrıntılı bilgiler verdik. Uzman yardımcılığı nedir, kadroları nelerdir, meslekte yapılan çalımalar nelerdir ve kişinin sorumlulukları nedir sorularını sizler için yanıtladık.

Burada inceleyeceğimiz konu 657 Sayılı Devlet Memurları kanunu kapsamında A Grubu Meslek Mensupları. Bu unvanların ne anlam ifade ettiği, sorumlulukları, özlük hakları ve farkları.

UZMANLIK / Uzman Yardımcılığı;

Bildiğiniz gibi Uzmanlık kadroları 657 DMK ile ihdas edilmiştir ve ikili bir ayrıma tâbidir. Merkez ve taşra uzmanları. Aslında bu ayrım temelde iş anlamında ciddi bir ayrım değilken malesef Merkez teşkilatta değil de taşra teşkilatında görevlendirildikleri için daha düşük özlük hakları reva görülmekte. Buna dair çeşitli girişim olduysa da malesef henüz net bir düzenleme gelmiş değil.

“Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur. Öğrenim dalları itibarıyla belirlenecek uzman yardımcılığı kadrolarına giriş sınavı için, eleme sınavı sonucunda aranacak puan türleri, taban puanları ve sınavda alınan başarı derecelerine göre çağrılacak aday sayısı tespit edilerek, giriş sınavı duyurusuyla ilan edilir.

Ancak, giriş sınavına çağrılacak aday sayısı, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katından, yalnızca sözlü sınav yapılması hâlinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katından fazla olamaz.

Yazılı sınav, kurumun görev alanına göre yönetmelikle belirlenen konulardan yapılır. Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere, en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday sözlü sınava çağrılır.”

Nükleer Uzman Yardımcılığı Mesleği

Merkez Uzmanlık Kadroları aşağıdaki gibidir;
-Adalet Uzman Yardımcıları,
-Dışişleri Uzman Yardımcıları,
-İçişleri Uzman Yardımcıları,
-Millî Savunma Uzman Yardımcıları,
-Yükseköğretim Kurulu Uzman Yardımcıları,
-Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Uzman Yardımcıları,
-Vakıf Uzman Yardımcıları,
-Tapu ve Kadastro Uzman Yardımcıları ;
-Afet ve Acil Durum Yönetimi Uzman Yardımcıları;
-Marka Uzman Yardımcıları,
-Patent Uzman Yardımcıları
-Sosyal Güvenlik Uzman Yardımcıları,
-Aile ve Çalışma Uzman Yardımcıları,
-Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Uzman Yardımcıları,
-İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcıları(Kendine özel sertifika sistemi!)
-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzman Yardımcıları,
-Kültür ve Turizm Uzman Yardımcıları,
-Yazma Eser Uzman Yardımcıları,
-Ulaştırma ve Haberleşme Uzman Yardımcıları,
-Havacılık ve Uzay Teknolojileri Uzman Yardımcıları,
-Denizcilik Uzman Yardımcıları,
-TİKA Uzman Yardımcıları ,
-Devlet Gelir Uzman Yardımcıları,
-Bakanlık ve bağlı kuruluşların A.B. Uzman Yardımcıları,
-Hazine ve Maliye Uzman Yardımcıları,
-Dış Ticaret Uzman Yardımcıları,
-Diyanet İşleri Uzman Yardımcıları,
-Din İşleri Yüksek Kurulu Uzman Yardımcıları,
-Avrupa Birliği İşleri Uzman Yardımcıları,
-Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Uzman Yardımcıları,
-Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Uzman Yardımcıları
-Türkiye İstatistik Kurumu Uzman Yardımcıları,
-İçişleri Bakanlığı Planlama Uzman Yardımcıları,
-İstihdam Uzman Yardımcıları,
-Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcıları,
-Orman ve Su İşleri Uzman Yardımcıları
-Meteoroloji Uzman Yardımcıları
-Sanayi ve Teknoloji Uzman Yardımcıları,
-Gümrük ve Ticaret Uzman Yardımcıları
-Gençlik ve Spor Uzman Yardımcıları
-Gıda, Tarım ve Hayvancılık Uzman Yardımcıları
-İnsan Hakları ve Eşitlik Uzman Yardımcıları
-Savunma Sanayi Uzman Yardımcıları
-Kamu Denetçiliği Uzman Yardımcıları,
-Millî Eğitim Uzman Yardımcıları
-Sağlık Uzman Yardımcıları ve
-Enerji ve Tabii Kaynaklar Uzman Yardımcıları,
-Göç Uzman Yardımcıları,
-Nükleer Düzenleme Uzman Yardımcıları
-Sigortacılık Uzman Yardımcıları
-İletişim Uzman Yardımcıları
-Strateji ve Bütçe Uzman Yardımcıları

Taşra Uzmanlıkları;

-Defterdarlık Uzman Yardımcıları
-Gelir uzman Yardımcıları,
-İl İstihdam Uzman Yardımcıları,
-İl Planlama Uzman Yardımcıları
-İl Göç Uzman Yardımcıları

Bir de İki unvanın arasında sıkışıp kalmış olan Mali Hizmetler Uzman Yardımcıları var. Onlarda da durum şöyledir;
Özlük hakkı bakımından taşra uzmanları gibiler, Sorumluluk olarak Merkez Uzmanları gibiler. Her iki konuyu da aşağıda belirteceğiz.

Ek olarak ayrıksı bir yapı olan Üst Kurul Uzmanlıkları var;

-SPK Uzman Yardımcılığı
-EPDK Uzman Yardımcılığı
-KGMSK Uzman Yardımcılığı
-Rekabet Kurumu Uzman Yardımcılığı
-TAPDK Uzman Yardımcılığı
-RTÜK Uzman Yardımcılığı
-KİK Uzman Yardımcılığı
-BTK Bilişim Uzman Yardımcılığı
-Nükleer Düzenleme Uzman Yardımcıları
-Sigortacılık Uzman Yardımcıları
-BDDK Uzman Yardımcıları,

Bu meslekler de Ankara merkezinde çalışan(BDDK İstanbul’a taşındı, SPK da taşınacak gibi görünüyor) mesleklerdir. Normalde üst kurul uzmanları çok daha iyi kazanç elde etmekteydiler. Ancak 666 Sayılı KHK ile getirilen “eşit işe eşit ücret” ilkesiyle maaşları normalleşti. Yeni girecek uzman yardımcıları merkez uzmanları gibi kazanıyorlar.

Bu konuda da uğraşlar var ne netice çıkacağını bekleyip göreceğiz. Çünkü kuruma 666 evveli girenler eski düzene göre kazanırken yeni giren uzman yardımcıları malesef ciddi adaletsiz bir maaş baremi ile karşı karşıyalar. Kurum içi huzur ve verimliliğe zarar veren bir durum bu.

Kurum İçi Uzmanlık Sınavı Genç İşsiz Adaylara Haksızlıktır!

Uzmanlık Mesleğinde Yapılan Çalışmalar;

-Sabit çalışırlar. Merkezde de taşrada da bu durum aynı. İstisnai olarak belli mesleklerde yoklama(Özellikle maliyede) gibi görevler söz konusu olabilmektedir. Ağırlıklı olarak durağan mesleklerdir.

-Meslekleri kendi mevzuatları üzerine ‘uzman’laşmaktır esasında. Her kurumda kurumun ilgili mevzuatına dair ve o mevzuatta belirlenmiş görevlere sahiptirler.(Gelir Uzman Yardımcıları, Vergi Mevzuatı, Göç/İlGöç Uzman yardımcıları-Yabancılar Mevzuatı vs.)

Merkez Uzmanlıkta da yine durum benzerdir ancak merkezdeki uzmanlar bir miktar daha stratejik görevler alma şansına da sahiptirler.Maliye Bakanlığı’nda Hazine ve Maliye Uzmanları’nın MASAK gibi bir birimde görev almak ya da BÜMKO’da görev alarak bütçe süreci ile ilgili kararlarda yer alabilmesi gibi)

-Sabit ve belirli bir turneleri yoktur. Bazıları ise rotasyona tâbidir.(İlgöç Uzman Yrd gibi) bazı meslekler ise zorunlu olarak mazeretsiz sabitliği öngörür(Gelir Uzman Yardımcılarının 5 yıl sabit olma zorunluluğu gibi)

Sorumlulukları;

“Uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda hazırlayacakları uzmanlık tezi, oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul edilmek kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Süresi içinde tezlerini sunmayan veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmaları veya yeni bir tez hazırlamaları için altı ayı aşmamak üzere ilave süre verilir.

Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından gerçekleştirilen Yabancı Dil Sınavından asgari (C), Dışişleri Uzmanlığı için asgari (B) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır.

Sınavda başarılı olamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı hâlde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen ilave süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını kullanmayanlar ile süresi içinde yabancı dil yeterliliği şartını yerine getirmeyenler, uzman yardımcısı unvanını kaybederler ve kurumlarında durumlarına uygun memur unvanlı kadrolara atanırlar.

Burada bahsedilen TEZ, merkez uzmanlık ve MHUY mesleği için geçerlidir.

Yeterlik sınavı ise ekseriyetle taşra uzmanlıkları için geçerlidir. 2/3 senenin sonunda yeterlik sınavı ile Uzmanlığa atanma söz konusudur.

Yabancı dil seviyeleri 3 sene içinde sağlanmalıdır. Yine bu da Merkez Uzmanları ve MHUY Mesleği için geçerlidir. Taşra Uzmanlıklarında tez ve yabancı dil koşulu söz konusu değildir.