Yakup Kadri Karaosmanoğlu Kimdir, Nerelidir, Eserleri Nelerdir?

Türk edebiyatının en önemli isimlerinden bir olan ve kurtuluş mücadelesinin edebi yönünü ön plana çıkaran Yakup Kadri Karaosmanoğlu 1889 yılında Mısır Kahire’de doğmuştur. Babası Abdülkadir Bey, annesi ise İkbal Hanım’dır. Babası, 1833 senesinde Kavalalı İbrahim Paşa’nın Manisa’yı işgali sırasında ona yakınlık göstermiş ve Kavalalı İbrahim Paşa’nın Mısır’daki konağına yerleşmiştir. Abdülkadir Bey’in konak halkından İkbal Hanım ile yaptığı evlilikten dünyaya gelen ikinci çocuğu Yakup Kadri Karaosmanoğlu’dur. Türk Edebiyatındaki edebi dönemlerin önemli kısmını yakalama fırsatı olmuştur. Karaosmanoğlu şair ve romancı olmasının yanı sıra milletvekili ve diplomat olarak da farklı zamanlarda görev yapmıştır.

Yazımız devamında Yakup Kadri Karaosmanoğlu kimdir? Karaosmanoğlu’nun romanları başta olmak üzere edebi eserleri nelerdir? Kiralık Konak, Yaban, Ankara romanlarını ve Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda anı yazılarını hangi tarihte kaleme almıştır? Sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.

• 9 Eylül 1922’den sonra TBMM’de Mardin milletvekili olmuştur.
• 1925 senesinde Anadolu Ajansı şirkete dönüştürüldüğünde ilk yönetim kurulu üyeleri arasına girdi.
• 1931 – 1934 arasında Manisa milletvekili olarak görev yaptı.
• 1934 yılında Arnavutluk’un başkenti Tiran’a elçi olarak atandı.
• 1935 senesinde Prag, 1939 senesinde Lahey, 1942 senesinde Bern, 1949 senesinde Tahran ve 1951 senesinde yine Bern elçiliklerine görev yaptı. 1955 senesinde Bern elçisiyken emekli oldu.

• 1957 senesinde Ulus gazetesinin başyazarlığını yaptı.
• 1960 İhtilali’nden sonra Kurucu Meclis Milli Birlik Komitesi Temsilciliği yapmıştır.
• 1961 – 1965 arasında Manisa milletvekili olarak görev yaptı. Meclis başkanı olarak görev yaptı.
• 1966 yılında Anadolu Ajansı yönetim kurulu başkanlığına seçildi.
• Yakup Kadri Karaosmanoğlu, 13 Aralık 1974’te tedavi gördüğü Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde yaşamını yitirdi. Cenazesi, İstanbul Beşiktaş’ta bulunan Yahya Efendi mezarlığında annesinin yanına defnedildi.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu Eğitim Hayatı

Yakup Kadri eğitim hayatına Manisa’da Fevziye Mekteb-i İptidaisi’nde başlamış ve burada ilköğrenimini tamamlamıştır. 1903 yılında da İzmir İdadisine girmiştir. Babasının ölmesi üzerine buradaki eğitimini yarıda bırakarak annesiyle Mısır’a dönmek mecburiyetinde kalan Karaosmanoğlu eğitimini İskenderiye’de bulunan Fransız Okulu’nda ve İsviçre Lisesi’nde eğitim görmüştür. 19 yaşında İstanbul Hukuk Mektebine giren Yakup Kadri buradaki eğitimini üçüncü sınıfta yarıda bırakmak zorunda kalmıştır.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Edebi Hayatı

Yakup Kadri lise öğrencisi iken Maupassant’tan yaptığı ilk çeviri öykülerini Türk isimli dergide yayınlamıştır. 1909 yılında arkadaşı Şahabettin Süleyman aracılığıyla Fecr-i Âti topluluğuna katıldı. Aynı yıl “Nirvana” isimli resimli kitap dergisini çıkardı. Edebiyat yaşamını Servet-i Fünun dergisi üzerinden küçük öyküler yayımlayarak sürdürdü. Balkan savaşları ve 1. Dünya Savaşı sonrasında “toplum için sanat” anlayışına yöneldi. Karaosmanoğlu 85 yıllık ömrüne çok farklı türde edebi eseler sığdırmayı başarmıştır.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Edebi Eserleri

İlk edebi eserleri lise yıllarında Maupassant’tan yaptığı çevirileri Türk isimli dergide yayınlamıştır.

Romanları

• Nur Baba (1922)
• Kiralık Konak (1922)
• Hüküm Gecesi (1927)
• Sodom ve Gomore (1928)
• Ankara (1934)
• Yaban (1936)
• Bir Sürgün (1937)
• Panorama (1953)
• Hep O Şarkı (1956)

Öyküleri

• Bir Serencam (1914)
• Rahmet (1923)
• Ceviz (1925)
• Milli Savaş Hikâyeleri (1947)

Şiirleri

• Erenlerin Bağından (1922)
• Okun Ucundan (1940)

Oyunları

• Nirvana (1909)
• Veda (1929)
• Sağanak (1929)
• Mağara (1934)

Anıları

• Zoraki Diplomat (1955)
• Anamın Kitabı (1957)
• Vatan Yolunda (1958)
• Politikada 45 Yıl (1968)
• Gençlik ve Edebiyat Hatıraları (1970)

Monografileri

• Ahmet Haşim (1934)
• Atatürk (1946)

Makaleleri

• İzmir’den Bursa’ya
• Kadınlık ve Kadınlarımız (1923)
• Seçme Yazılar (1928)
• Ergenekon (1929)
• Alp Dağları’ndan ve Miss Chalfrin’in Albümünden (1942)